Generalnie zmiana formy prawnej spółki stanowi przesłankę do zamknięcia i otwarcia ksiąg rachunkowych. Ustawa o rachunkowości przewiduje jednak możliwość skorzystania z uproszczeń w tym zakresie. Zgodnie z ustawą o rachunkowości generalnie zmiana formy prawnej stanowi przesłankę do zamknięcia i otwarcia ksiąg rachunkowych. Zamknięcia ksiąg rachunkowych dokonuje się na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej (art. 12 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości), a otwarcia na dzień zmiany formy prawnej (art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości). Zamknięcia ksiąg rachunkowych dokonuje się w ciągu trzech miesięcy od dnia zaistnienia tego zdarzenia, natomiast otwarcia w ciągu 15 dni. Podkreślić trzeba, że dzień przekształcenia to dzień dokonania wpisu w sądzie.[przykład 1] Jak przejść z podatkowej księgi na księgi rachunkowe Czynności niezbędne przed przygotowaniem bilansu Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych należy sporządzić sprawozdanie finansowe. Obowiązują przy jego sporządzaniu wszystkie zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, jakie przyjęła jednostka w polityce rachunkowości. Wynikają one z rozdziału 4 ustawy o rachunkowości. Oznacza to, że przekształcenie podmiotu wiąże się z koniecznością wykonania wielu czynności niezbędnych do przygotowania sprawozdania finansowego. Jest to: ● wycena aktywów i pasywów zgodnie z zasadami art. 28 ust. 1 ustawy o rachunkowości – przy założeniu, że jednostka kontynuuje działalność, a dotychczasowy podmiot wprawdzie kończy działalność, ale w jego prawa i obowiązki wstępuje inny, zatem nie ma przesłanki do zastosowania regulacji art. 29 ustawy o rachunkowości; ● ustalenie wyniku finansowego z uwzględnieniem skutków wyceny i odroczonego podatku dochodowego; ● sporządzenie bilansu, rachunku zysków i strat i informacji dodatkowej – sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający dzień przekształcenia nie jest sprawozdaniem rocznym. Z tego też względu sprawozdanie takie może nie zawierać rachunku przepływów pieniężnych i zestawienia zmian w kapitale własnym, dlatego że nie podlega obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta; ● podpisanie sprawozdania przez członków organu zarządzającego i osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych. Polecamy: Samochód w firmie 2015 - multipakiet Na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych jednostka nie ma obowiązku przeprowadzenia inwentaryzacji. Nie następuje bowiem likwidacja działalności ani jej zakończenie – działalność będzie kontynuowana przez spółkę przekształconą. Inwentaryzację zobowiązane są przeprowadzić jedynie te jednostki, które nie prowadziły ksiąg rachunkowych, a po przekształceniu będą je prowadzić, np. spółki cywilne lub jawne z wyłącznym udziałem osób fizycznych, które nie przekroczyły w poprzednim roku 1 200 000 euro przychodów wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości. PRZYKŁAD 1 Wpis do KRS Spółdzielnia pracy, której rok obrotowy pokrywał się z kalendarzowym, została przekształcona w spółkę z Przekształcenie wpisano do KRS 11 grudnia 2014 r. Data ta jest dniem przekształcenia (art. 203g ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze z 2013 r. poz. 1443 ze zm.). Zamknięcie ksiąg rachunkowych powinno nastąpić na dzień 10 grudnia 2014 r., a zatem sprawozdanie finansowe powinno obejmować okres od 1 stycznia 2014 r. do 10 grudnia 2014 r. Następnie zamknięcie ksiąg rachunkowych powinno nastąpić także na dzień kończący rok obrotowy, tj. 31 grudnia 2014 r. Sprawozdania sporządzonego na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej nie ma też obowiązku zatwierdzania – nie jest to bowiem sprawozdanie roczne, a tylko takie, zgodnie z art. 53 ustawy o rachunkowości, podlega zatwierdzeniu. Nie ma także obowiązku składania go do KRS (w przypadku jednostek tam wpisanych), co wynika z art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Uwaga na odroczony podatek dochodowy Przekształcenie spółki kapitałowej w osobową wiąże się ze zmianą reżimu podatkowego. Spółka kapitałowa jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, zaś spółka osobowa w ogóle nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Spółka przekształcana, jeśli jej sprawozdanie podlegało obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta, mogła posiadać w swoich księgach ustalone aktywa i utworzoną rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego (o ile nie skorzystała z możliwości odstąpienia od ich tworzenia, zgodnie z art. 37 ust. 10 ustawy o rachunkowości). Jeśli zatem po przekształceniu spółka osobowa nie będzie podatnikiem podatku dochodowego, aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego są na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych zbędne. Należy więc dokonać ich odpisania (rozwiązania) zapisem odwrotnym do ich utworzenia. Zaznaczyć należy, że w przypadku osób prawnych art. 8 ust. 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT) wskazuje, że jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego. Z kolei na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy o CIT wskazuje na konieczność sporządzenia zeznania podatkowego za rok podatkowy. [przykład 2] Nowy podmiot Podstawą otwarcia ksiąg rachunkowych podmiotu przekształconego będą dane wynikające ze sprawozdania finansowego sporządzonego przez podmiot przekształcony (wartość historyczna). Dodać też trzeba, że nowa spółka wprowadza do swoich ksiąg rachunkowych rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w szyku rozwiniętym. Oznacza to ujęcie na koncie „Środki trwałe” oraz na koncie „Odpisy umorzeniowe” kwot wynikających z zamkniętych ksiąg rachunkowych poprzedniej jednostki. Podmiot powstały z przekształcenia obowiązany jest także kontynuować naliczanie odpisów amortyzacyjnych według metody przyjętej przez dotychczasową spółkę. [przykład 3] Przychody z tytułu dywidendy w księgach rachunkowych Przekształcenie spółki osobowej w spółkę kapitałową i odwrotnie powoduje konieczność dostosowania systemu rachunkowości do potrzeb nowego podmiotu. Szczególną uwagę należy zwrócić na kapitały własne. Ustawa z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych ( z 2013 r. poz. 1030 ze zm.; dalej: zawiera szczegółowe regulacje w zakresie wysokości kapitału podstawowego i zasad tworzenia kapitału zapasowego. W przypadku spółek osobowych takich regulacji brak. Należy zatem dokonać ujęcia kapitałów zgodnie ze wskazaniami z planu przekształcenia i dostosowaną w tym zakresie polityką rachunkowości. Zaznaczyć też należy, że wynik finansowy wypracowany w roku przekształcenia przez spółkę przekształcaną nie powinien być ujmowany jako wynik bieżącego roku obrotowego w spółce przekształconej. Proponuje się jego ujęcie jako zysku bądź straty z roku poprzedniego, tak aby wynik roku bieżącego zawierał jedynie przychody i koszty osiągnięte przez podmiot przekształcony PRZYKŁAD 2 CIT Przekształcenie spółdzielni w spółkę z z przykładu 1 obligowało spółdzielnię do zamknięcia ksiąg rachunkowych na dzień poprzedzający przekształcenie, a następnie otwarcia ich na dzień przekształcenia już przez spółkę. Spółdzielnia przygotowała zeznanie CIT-8 za okres od 1 stycznia 2014 r. do 10 grudnia 2014 r. Natomiast spółka przygotowała zeznanie CIT-8 za okres od 11 grudnia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. Poza tym jeśli spółka przekształcana, np. spółka osobowa, nie tworzyła rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, nawet jeśli występowały różnice przejściowe między wartościami bilansowymi i podatkowymi składników majątku, należy przeanalizować, czy będzie występował ten obowiązek w spółce powstałej z przekształcenia. Będzie on istniał co do zasady, jeśli podmiotem powstałym z przekształcenia będzie spółka akcyjna. Wtedy na dzień otwarcia ksiąg powinna je uwzględnić w swoich księgach rachunkowych. Zaznaczyć też należy, że spółka powstała z przekształcenia nie jest traktowana jak spółka rozpoczynająca działalność. W związku z powyższym, nawet jeśli przekształcenie miało miejsce w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, spółka przekształcona nie może ksiąg rachunkowych za ten okres połączyć z księgami rachunkowymi za rok następny. Uproszczenia Można jednak nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych w przypadku przekształcenia spółki osobowej oraz spółki cywilnej w inną spółkę osobową, a także spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową (art. 12 ust. 3 pkt 1 ustawy o rachunkowości). Decyzję w tej sprawie powinni podjąć wspólnicy spółki cywilnej lub spółki osobowej, a także właściciele spółki kapitałowej (udziałowcy lub akcjonariusze). Wybranie takiej możliwości jest prawem, a nie obowiązkiem. Jednak skorzystanie z niej może przynieść ograniczenie nakładu pracy związanego z prowadzeniem rachunkowości w jednostce. PRZYKŁAD 3 Jawna w akcyjną 1. W marcu 2015 r. wspólnicy spółki jawnej prowadzącej księgi rachunkowe podjęli uchwałę o przekształceniu w spółkę akcyjną. 2. Wpis spółki akcyjnej do KRS miał miejsce 9 kwietnia 2015 r. 3. Spółka jawna zamknęła księgi rachunkowe na dzień 8 kwietnia 2015 r. i sporządziła sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2015 r. do 8 kwietnia 2015 r. Z bilansu wynikają następujące dane: Aktywa Pasywa A. Aktywa trwałe 733 000 A. Kapitał własny 663 000 I. Wartości niematerialne i prawne 75 000 I. Kapitał podstawowy 440 000 II. Rzeczowe aktywa trwałe 458 000 II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) III. Należności długoterminowe III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) IV. Inwestycje długoterminowe 200 000 IV. Kapitał zapasowy 145 000 V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe V. Kapitał z aktualizacji wyceny B. Aktywa obrotowe 142 000 VI. Pozostałe kapitały rezerwowe Zapasy Towary Materiały 111 500 VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych - 90 000 Należności krótkoterminowe, w tym z tytułu dostaw i usług 3500 od pracowników 1000 4 500 VIII. Zysk (strata) netto 168 000 Inwestycje krótkoterminowe, w tym W kasie 2000 Na rachunkach bankowych bieżących 8000 Lokaty do 3 m-cy 16 000 26 000 IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania 212 000 Aktywa razem 875 000 I. Rezerwy na zobowiązania II. Zobowiązania długoterminowe, w tym z tytułu kredytów 60 000 60 000 III. Zobowiązania krótkoterminowe, w tym z tytułu dostaw i usług 120 000 z tytułu wynagrodzeń 32 000 152 000 IV. Rozliczenia międzyokresowe - Pasywa razem 875 000 Na rzeczowe aktywa trwałe składają się: – Maszyny o wartości początkowej 250 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 216 000 zł; – Budynki o wartości początkowej 625 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 336 500 zł; – Wyposażenie o wartości początkowej 205 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 69 500 zł. Z kolei wartości niematerialne to licencje o wartości początkowej 100 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 25 000 zł. Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata Na podstawie tych danych (z uwzględnieniem informacji szczegółowych, wynikających z ksiąg spółki jawnej) będzie sporządzony bilans otwarcia w spółce akcyjnej. Na rzeczowe aktywa trwałe składają się: – maszyny o wartości początkowej 250 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 216 000 zł; – budynki o wartości początkowej 625 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 336 500 zł; – wyposażenie o wartości początkowej 205 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 69 500 zł; Z kolei wartości niematerialne to licencje o wartości początkowej 100 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 25 000 zł. Na podstawie tych danych (z uwzględnieniem informacji szczegółowych, wynikających z ksiąg spółki jawnej) będzie sporządzony bilans otwarcia w spółce akcyjnej. Objaśnienia do ewidencji: 1. PK Wprowadzenie bilansu otwarcia w spółce akcyjnej powstałej z przekształcenia spółki jawnej. UWAGA Gdyby spółka jawna nie prowadziła ksiąg rachunkowych, musiałaby sporządzić inwentarz, w którym wskazane byłyby wszystkie aktywa i zobowiązania na dzień 8 kwietnia 2015 r. Kapitał podstawowy ustalony byłby na podstawie umowy spółki. Nadwyżka wartości aktywów nad wartością zobowiązań, niepodzielonych zysków i kapitału podstawowego odniesiona byłaby na kapitał zapasowy. TABELA Przykłady przekształceń Podmiot przekształcany Podmiot powstały z przekształcenia Zamknięcie/otwarcie ksiąg rachunkowych spółka cywilna spółka jawna dobrowolne spółka jawna spółka z konieczne spółka komandytowa spółka z konieczne spółka komandytowo-akcyjna spółka z konieczne spółka z spółka akcyjna dobrowolne spółka akcyjna spółka z dobrowolne spółka z spółka komandytowa konieczne spółka cywilna spółka z konieczne Podstawa prawna - Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości ( z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.). Ważny wyrok Spółdzielnia, a następnie po przekształceniu spółka z to ten sam podmiot działający w innej formie organizacyjnej i prawnej. Dlatego ma on obowiązek złożyć roczne sprawozdanie finansowe i pozostałe dokumenty za pełny rok obrotowy, które będzie się składać w istocie z dwóch sprawozdań: spółdzielni za okres od 1 stycznia 2013 r. do 10 grudnia 2013 r. oraz spółki za okres od 11 grudnia 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. Postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 11 grudnia 2014 r., sygn. akt VIII Ga 204/14 – orzeczenie prawomocne Katarzyna Trzpioła Katedra Finansów i Rachunkowości UW Podyskutuj o tym na naszym FORUM
W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za bieżący i poprzedni rok obrotowy, a w przypadku sporządzania rachunku zysków i strat za inny okres sprawozdawczy wykazuje się oddzielnie przychody, koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia
Rachunek Zysków i Strat w Firmie Produkcyjnej i Nie TylkoBEZPŁATNY Mini Kurs dla KsięgowychAnna LeńczowskaBiegła Rewidentka i Doradczyni Podatkowa5 KROKÓW: JAK BEZPŁATNIE DOŁĄCZYĆ DO KURSU?Wypełnij poniższy formularz (klik)Sprawdź skrzynkę i otwórz maila, którego ode mnie mailu znajdziesz link do zakupu - kliknij w przeniesie Cię na stronę z zamówieniem w polu Kod Zniżkowy wpisz hasło AKADEMIA - to obniży Ci kwotę kursu do 0 PLN!Zamów BEZPŁATNY kurs, przerabiaj go w swoim tempie i ciesz się nową wiedzą!Wypełnij formularz, aby dostać instrukcje jak dołączyć do Kursu Rachunek Zysków i Strat ZA DARMONa ten adres wyślemy Ci Instrukcję jak bezpłatnie dołączyć do mini-kursu RZiS oraz raz w tygodniu wyślemy ciekawe informacje o księgowości. Damy Ci też znać, gdy pojawi się nasz nowy kurs nauczysz się w kursie?Lekcja 1: Jaką wersję rachunku Zysków i Strat wybrać Lekcja 2: Jakie są różnice między wersją porównawczą, a kalkulacyjną Lekcja 3: Jak wygląda ewidencja kosztów w układzie rodzajowym Lekcja 4: Jak wygląda ewidencja kosztów w układzie kalkulacyjnym Lekcja 5: Jak wygląda ewidencja kosztów w dwóch układach kosztówLekcja 6: Rachunek Zysków i Strat, a CITUŻYJ KODU ZNIŻKOWEGO "AKADEMIA" PRZY REJESTRACJI I OTRZYMASZ PROGRAM ZA DARMO!Kim jestem?Nazywam się Anna Leńczowska i od ponad 20 lat pomagam przedsiębiorcom w zakresie podatków, księgowości i droga wykształcenia:na Akademii Ekonomicznej w Krakowie ukończyłam Stosunki Międzynarodowe – specjalność Handel Zagraniczny;zrobiłam również studia podyplomowe na kierunku Finanse i Rachunkowość;umiejętności nauczycielskie wykształciłam na kierunku Pedagogiki, gdzie uzyskałam dyplom Nauczycielki rachunkowości i ekonomiki przedsiębiorstw;dodatkowo, na Harvardzie (Harvard University) ukończyłam Contract Law pracy:13 lat pracowałam na stanowisku głównej księgowej;od ponad 13 lat prowadzę własne biura rachunkowe;zdobyłam tytuł Biegłego Rewidenta i Doradcy Podatkowego;brałam udział w badaniu licznych sprawozdań finansowych, w tym spółek giełdowych i podmiotów z branży finansowej;od 15 lat wdrażam system ERP Comarch co poza pracą?jestem spełnioną żoną i mamą trójki dzieci;prowadzę Szkołę Księgowości, na której stronie obecnie się znajdujesz (mam już ponad 8 000 studentów i studentek – dziękuję Wam za zaufanie!)ciągle się uczę i uzupełniam swoją wiedzę :)Opinie Studentów Szkoły Księgowości"Pani kursy są przygotowane perfekcyjnie, pomagają w usystematyzowaniu wiedzy, pokazują nowe rozwiązania."- Witold -"Kurs oprócz niezbędnej teorii jest mocno ukierunkowany na praktykę. Ogromnym atutem jest samodzielne działanie kursanta w programie księgowym na dokumentach wzorowanych na prawdziwych fakturach i realnych zdarzeniach gospodarczych. Pani Ania tłumaczy wszystko od podstaw i pokazuje księgowanie w Comarch Optima. Nie opowiada o zawodzie księgowego - tylko go uczy. Polecam"- Ewa -"Mam dobrą wiadomość: Ukończyłam szkolenie. Wcześniej przeszłam kurs w innej szkole, ale nie dał mi tyle co ten. Tutaj w bardzo praktyczny sposób miałam przedstawione wiadomości do zastosowania w codziennej pracy. I w tym miejscu muszę bardzo mocno podziękować. Odbyłam też inne szkolenia w Szkole Księgowości i jestem pełna uznania, bo są bardzo profesjonalne."- Jola -"Już po raz trzeci uczestniczyłam w kursie w Szkole Księgowości i po raz kolejny jestem bardzo zadowolona. Kursy on-line mają to w sobie, że można je przerabiać w każdej wolnej chwili, dlatego są one takie praktyczne. Dziękuję, że mogłam w nim uczestniczyć. Pani Ania po raz kolejny udowodniła swoją ogromną wiedzę, którą w tak łatwy sposób przekazuje swoim uczniom"- Sabina - Insert Content Template or Symbol
W myśl art. 28d ust. 2 ustawy o CIT podatnicy Ryczałtu zobowiązani są do wyodrębnienia w kapitale własnym zysków lub strat, o których mowa w art. 28d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, w sprawozdaniu finansowym sporządzanym zgodnie z przepisami UOR do roku wypłaty tych zysków lub pokrycia tych strat. 5.13.5. Ochotnicze Straże Pożarne, zarówno te, które prowadzą wyłącznie działalność statutową, jak i te, które prowadzą również działalność gospodarczą, są zobowiązane sporządzić sprawozdanie finansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości. Obowiązujący od 2017 r. wzór sprawozdania znajduje się w załączniku nr 6 do wspomnianej ustawy. Sprawozdanie finansowe należy sporządzić w terminie do 31 marca 2019, a zatwierdzić przez walne zebranie członków do r. Walne zebranie członków musi podjąć uchwałę o przeznaczeniu nadwyżki finansowej na cele statutowe co daje prawo do zwolnienia z podatku dochodowego (na podstawie art. 17 ust 1 pkt 4d. ustawy o rachunkowości). Sprawozdanie finansowe należy przekazać do Urzędu Skarbowego w ciągu 10 dni od daty jego zatwierdzenia przez walne zebranie członków OSP. Ponadto OSP są zobowiązane złożyć deklarację CIT 8 za 2018 r. do 31 października 2019 r. (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 marca 2019 r. poz 549, 22 marca 2019) Wyłączone z obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego ( wg. ustawy o rachunkowości) i jego złożenia do urzędu skarbowego są te OSP, które w 2018r. lub wcześniej złożyły w urzędzie skarbowym rezygnację z prowadzenia ksiąg rachunkowych na rzecz uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów. Są one jednak zobowiązane tak jak wszystkie pozostałe OSP złożyć w Urzędzie Skarbowym deklarację CIT-8 za 2018r. w terminie 10 dni od daty walnego zebrania członków OSP, nie później niż 31 marca 2019 r. Na sprawozdanie finansowe OSP składa się (wg Załącznika nr 6 Ustawy o rachunkowości) - bilans - rachunek zysków i strat - wprowadzenie - dotyczy podstawowych informacji o OSP - informacja dodtakowa - informacje uzupełniające do bilansu Od 2019 roku każda OSP wpisana do rejestry stowarzyszeń ma obowiązek sporządzania sprawozdania finansowego wyłącznie w postaci elektronicznej, nieustrukturyzowanej, oraz opatrzenia go podpisem elektronicznym. Sprawozdanie to powinno być podpisane przez osobę której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownika jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy - przez wszystkich członków tego organu. Ministerstwo Finansów wspólnie z Ministerstwem Cyfryzacji opracowało narzędzie umożliwiające podpisanie sprawozdania finansowego przez członków zarządów bezpłatnym podpisem elektronicznym - profilem zaufanym (e-puap). INSTRUKCJA - jak podpisać dokument profilem zaufanym Wzory druków na kampanię sprawozdawczą w OSP w 2019 rokuRachunek zysków i strat zakładu ubezpieczeń różni się w dużym stopniu od rachunku zysków i strat jednostek prowadzących działalność pozaubezpie- czeniową. W zakładach ubezpieczeń ze względu na specyfikę działalności ubezpie czeniowej sporządza się trzy elementy sprawozdania finansowego, składające
Przedsiębiorcy skorzystali z rozmaitych form wsparcia, jakie dawały tarcze antykryzysowe i tarcza z PFR. Teraz Rząd zapowiedział kolejne tarcze branżowe. Jak wykazać otrzymaną pomoc w sprawozdaniu finansowym za 2020 z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn.: z 2020 r. poz. 1842) wprowadziła cały szereg instrumentów wsparcia dla przedsiębiorców. Sposób wykazania w sprawozdaniu finansowym otrzymanej pomocy jest uzależniony od jej charakteru. Dofinansowanie do wynagrodzeń i składek ZUS Zacznijmy od tych form pomocy bezzwrotnej, które ujmowane są jako pozostałe przychody operacyjne, a w rachunku zysków i strat na koniec roku obrotowego pojawią się odpowiednio w pozycji „Dotacje” w wariancie porównawczym lub w wariancie kalkulacyjnym. W taki sposób należy ująć dofinansowanie do wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne otrzymane od starostów przez mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Podobny charakter ma również dofinansowanie do wynagrodzeń i składek ZUS pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu w następstwie COVID-19 przyznawane z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dalej: „FGŚP”). Wymienione formy dofinansowania spełniają definicję przychodów z ustawy o rachunkowości (art. 3 ust. 1 pkt 30) i w sposób pośredni związane są z działalnością operacyjną jednostki. Pozostałe przychody i koszty operacyjne są związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a zalicza się do nich otrzymane nieodpłatnie aktywa, w tym środki pieniężne oraz umorzone zobowiązania (art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości). Otrzymane dofinansowanie ujmuje się w momencie wpływu na rachunek bankowy, a więc kasowo, a koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne należne za dany okres księgowane są na zasadach ogólnych jako koszty działalności operacyjnej i zobowiązania na podstawie listy płac. Zwolnienie ze składek ZUS Analogicznie jako pozostałe przychody operacyjne, wykazywana jest pomoc w formie zwolnienia z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy oraz FGŚP za okres od 1 marca do 31 maja 2020 roku. W tym przypadku prawidłowe jest ujęcie zobowiązania z tytułu składek ZUS na podstawie listy płac, a następnie, w momencie uzyskania decyzji o zwolnieniu, odpisanie salda zobowiązania w pozostałe przychody operacyjne. Przy czym, w rachunku zysków i strat te przychody powinny, moim zdaniem, zostać ujęte w pozycji „Inne przychody operacyjne” w wariancie kalkulacyjnym lub w wersji porównawczej, ponieważ, zgodnie z obowiązującą praktyką, prezentuje się tu przychody z umorzenia zobowiązań niezaliczanych do finansowych, w tym publicznoprawnych. Częściowe zwolnienie z podatku od nieruchomości Ze swoistą formą umorzenia zobowiązania, ujmowanego także jako pozostałe przychody operacyjne, mamy do czynienia w przypadku częściowego zwolnienia z podatku od nieruchomości (dalej: „PON”). Zwolnienie to ujmowane jest jako zmniejszenie zobowiązania wobec gminy z tytułu PON, wcześniej zaewidencjonowanego na podstawie deklaracji. Zwolnienie zostanie więc ujęte po stronie debetowej konta „Zobowiązanie z tyt. PON” w korespondencji z kontem pozostałych przychodów operacyjnych po stronie kredytowej. W sprawozdaniu finansowym znajdą się one w pozycji „Inne przychody operacyjne” w wariancie kalkulacyjnym lub w wersji porównawczej. Odliczanie darowizn przekazanych na walkę z COVID-19 Przy tej okazji warto wspomnieć o przywilejach podatkowych w związku z pomocą jakiej przedsiębiorcy udzielają w walce z COVID-19. Przepisy podatkowe dają prawo do odliczenia darowizn przeznaczonych na cele walki z COVID-19 w rocznym zeznaniu podatkowym. W ewidencji księgowej przekazane na ten cel produkty gotowe, materiały, pieniądze czy środki trwałe ujęte zostaną jako pozostałe koszty operacyjne i ujawnione w pozycji „Inne koszty operacyjne” rachunku zysków i strat (poz. w wariancie kalkulacyjnym i w wariancie porównawczym). Rozliczenie mikropożyczki Wsparcie płynnościowe w postaci finansowania i pożyczek jest również jedną z form pomocy dla przedsiębiorców w związku z kryzysem wywołanym pandemią. Mikropożyczkę na prowadzenie działalności gospodarczej przyznaną przez starostę z Funduszu Pracy ujmuje się w momencie jej udzielenia w zobowiązaniach z tytułu pożyczek otrzymanych. W pasywach bilansu jest to linia „Zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek z tytułu kredytów i pożyczek”. Odsetki od pożyczki zalicza się do kosztów finansowych. W mojej opinii, w przypadku umorzenia, odpisana wartość pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami powinna zostać zaksięgowana na zwiększenie innych przychodów finansowych i ujęta w pozycji w wariancie kalkulacyjnym rachunku zysków i strat lub w wariancie porównawczym. Zgodnie z praktyką księgową przychody z umorzenia zobowiązań o charakterze finansowym, takich jak kredyty czy pożyczki, przedstawia się jako przychody finansowe, w przeciwieństwie do przychodów z umorzenia zobowiązań niezaliczanych do finansowych, jakimi są zobowiązania podatkowe, które odpisuje się w pozostałe przychody operacyjne. Przychody i koszty finansowe są bowiem, ściśle powiązane z aktywami i zobowiązaniami o charakterze finansowym. Należy przy tym zaznaczyć, że w odpowiedzi na zadane pytanie, na stronie Ministerstwa Finansów pojawiła się informacja, że umorzenie zobowiązania z tytułu mikropożyczki ujmowane jest w pozostałych przychodach operacyjnych. Subwencja finansowej z PFR W ramach rządowego programu wsparcia finansowego przedsiębiorstw "Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Firm” niektórzy przedsiębiorcy otrzymali również tak zwaną „subwencję finansową”, której część, maksymalnie 75%, może zostać umorzona. Decyzja o ewentualnym częściowym umorzeniu będzie wydawana po 12 miesiącach od przyznania pomocy. Mimo użycia terminu „subwencja”, finansowanie ma w istocie charakter pożyczki, spełnia bowiem, definicję zobowiązania z art. 3 ust. 1 pkt 20 ustawy o rachunkowości. Dlatego w bilansie zobowiązanie to zostanie wykazane odpowiednio w podziale na część krótko i długoterminową: - jako zobowiązania długoterminowe/wobec pozostałych jednostek/kredyty i pożyczki - w pozycji: – dla tej części, której termin wymagalności wynosi powyżej 12 miesięcy od dnia bilansowego, - jako zobowiązania krótkoterminowe/wobec pozostałych jednostek/inne - w pozycji - dla tej części, której termin wymagalności wynosi do 12 miesięcy od dnia bilansowego. W przypadku umorzenia części pożyczki z PFR odpis ten powinien, moim zdaniem, zwiększyć pozostałe przychody finansowe, choć i w tym przypadku na stronie Ministerstwa Finansów znalazła się informacja o ujęciu w pozostałe przychody operacyjne. Dla pożyczek otrzymanych w ramach tarczy antykryzysowej z PFR warto w bilansie dodać informację uszczegółowiającą do pozycji i Dodaną linię można na przykład nazwać „Pożyczka otrzymana z PFR”. Taka możliwość została przewidziana w art. 50 ust 1 ustawy o rachunkowości, a niewątpliwie wpłynie ona pozytywnie na wartość informacyjną sprawozdania finansowego. Ponadto, szczegółowe dane na temat form, kwot i warunków otrzymanej ze strony państwa pomocy powinny zostać również zawarte w informacji dodatkowej, gdyż wpływają one w istotny sposób na ocenę sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy jednostki. Należy się również spodziewać, konkretnych wskazówek dotyczących przygotowania sprawozdań finansowych za rok obrotowy 2020 w zakresie zagadnień związanych z pandemią Covid-19. Mają się one znaleźć w opracowywanym przez Komitet Standardów Rachunkowości dokumencie. * Uwaga: wszystkie oznaczenia pozycji w sprawozdaniach finansowych odnoszą się do wzoru SF z załącznika 1 do Ustawy rachunkowości. Polecamy też: Jak dokonać prawidłowej inwentaryzacji w czasach kryzysu Epidemia COVID-19 a możliwość zastąpienia spisu z natury metodą weryfikacji Sprawdź, jak zaplanować inwentaryzację
Rachunek zysków i strat. Przychody i zyski są zdefiniowane jako uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów lub zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli (art
Błędy w sprawozdaniu finansowym dotyczą uznawania, ujmowania, wyceny, prezentacji lub ujawnień poszczególnych pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat jednostki. Wykryte w danym roku obrotowym błędy dzielą się na: - popełnione w bieżącym okresie rachunkowym oraz - popełnione w latach poprzednich. Z punktu widzenia wpływu popełnionego błędu na stopień zniekształcenia sprawozdania finansowego, mogą zostać rozpoznane błędy istotne i nieistotne. Natomiast rozpatrując błąd pod kątem celu popełnienia, istnieją błędy świadome oraz popełnione bez udziału woli, przypadkowe. Na szczególną uwagę zasługują błędy istotne, które zostały popełnione bez względu na celowość, bądź nieistotne, popełnione celowo. Po pierwsze – istotność Ocena czy dany błąd jest istotny, czy nie, leży w gestii kierownika jednostki. Stosowne zapisy w tym zakresie powinny zostać zawarte w zasadach (polityce) rachunkowości firmy. Ponieważ sama ustawa o rachunkowości (dalej: uor) nie zawiera szczegółowych zasad ustalania poziomu istotności, podpowiedzią w tym zakresie mogą być metody stosowane przez firmy audytorskie >patrz ramka. W jaki sposób księgować Korekta błędów w księgach rachunkowych następuje: - w wyniku finansowym bieżącego roku - dla błędów, które zostały popełnione w bieżącym okresie i uznane przez jednostkę za istotne, a informację o popełnionym błędzie jednostka powzięła przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego; - w wyniku finansowym lat ubiegłych, poprzez korektę kapitałów (funduszy) własnych w pozycji „Zysk (strata) z lat ubiegłych" – dla błędów, które zostały popełnione w poprzednich latach obrotowych. Przed ujęciem korekty w księgach konieczna jest weryfikacja istotności popełnionego błędu i jego wpływu na zatwierdzone uprzednio sprawozdanie finansowe. Pojęcie „błąd lat ubiegłych" zostało zdefiniowane zarówno w polskich, jak i międzynarodowych przepisach. Ustawa o rachunkowości mianem błędów lat ubiegłych określa błędy, w następstwie których nie można uznać sprawozdania finansowego za spełniające wymagania rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego. Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ Bardziej szczegółowo tematyka błędu została opisana w KSR nr 7 „Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym – ujęcie i prezentacja", gdzie błędy popełnione w poprzednich latach obrotowych to „pominięcia lub nieprawidłowości w sprawozdaniach finansowych jednostki za poprzedni rok bądź wcześniejsze lata obrotowe, powodujące istotne zniekształcenie danych sprawozdawczych zawartych w zatwierdzonych sprawozdaniach finansowych za poprzednie lata, w wyniku którego sprawozdania te nie mogą być uznane za jasno i rzetelnie przedstawiające sytuację finansową , majątkową i wynik finansowy jednostki." W przepisach międzynarodowych (MSR 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów") błędy poprzedniego okresu to „pominięcia lub zniekształcenia w sprawozdaniach finansowych jednostki, które miały miejsce w poprzednim okresie bądź też w kilku poprzednich okresach". Zarówno regulacje krajowe, jak i międzynarodowe, wskazują, że błędy są wynikiem braku uwzględnienia lub błędnej interpretacji wiarygodnych informacji, które w momencie zatwierdzenia sprawozdań finansowych były dostępne, lub co do których można by zasadnie oczekiwać, że zostaną otrzymane i uwzględnione w toku sporządzania tych sprawozdań finansowych. Pomyłki i ...oszustwa Najczęstszą przyczyną powstania błędów są pomyłki arytmetyczne, niewłaściwe zastosowanie zasad (polityki) rachunkowości, niedopatrzenia bądź oszustwa. Uwaga! Zmiany wartości szacunkowych, skutki zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości spowodowanej zmianą przepisów o rachunkowości lub dokonanej z inicjatywy jednostki oraz skutki zdarzeń, o których, mimo zachowania należytej staranności, jednostka nie mogła wiedzieć, w wyniku czego nie zostały uwzględnione w poprzednich sprawozdaniach finansowych, nie są korektą błędów. Przepisy odnoszą się również do pojęcia wagi błędów, które uznaje się za istotne, jeśli pojedynczo lub łącznie mogą wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane na podstawie analizy sprawozdania finansowego przez jego użytkowników. Jednostka każdorazowo musi wziąć pod uwagę łącznie skutki rozpatrywanych błędów. O ile każdy błąd z osobna może być nieistotny, o tyle ich łączny wpływ na sprawozdanie finansowe powoduje zniekształcenie, które może wprowadzić czytelnika w błąd. Porównywalność danych Ujęcie korekty błędu lat ubiegłych w księgach rachunkowych nie może zakłócać porównywalności danych zawartych w sprawozdaniach finansowych. W celu zapewnienia porównywalności danych dotyczących prezentowanych okresów jednostka stosuje retrospektywne podejście w pierwszym po stwierdzeniu błędów lat ubiegłych okresie sprawozdawczym. Polega ono na przekształceniu danych porównawczych dotyczących poprzedniego okresu bądź salda otwarcia aktywów, zobowiązań i kapitału własnego najwcześniejszego okresu, dla którego takie przekształcenie jest możliwe do wykonania. Przed wprowadzeniem korekty błędu w księgach jednostka powinna ocenić czy wykryty błąd jest na tyle istotny, że ewentualne ujęcie błędu lat ubiegłych w wyniku bieżącego roku miałoby znaczący wpływ na rzetelność i jakość przedstawionego sprawozdania finansowego. Dostępne są następujące warianty wprowadzenia korekty: 1. Podejście retrospektywne – przekształcenie danych porównawczych w taki sposób, jak gdyby zdarzenie uznane za błąd istotny w poprzednich latach obrotowych było ujęte poprawnie. Korekta jest możliwa dla najwcześniejszego prezentowanego okresu bądź w sytuacji, kiedy jest to niewykonalne, dla okresu najwcześniejszego, dla którego retrospektywne przekształcenie danych jest możliwe poprzez wprowadzenie salda otwarcia aktywów, zobowiązań i kapitału własnego jako danych porównawczych; 2. Podejście prospektywne – ustalenie skutku błędu w poprzednich okresach jest niewykonalne, nie następuje przekształcenie danych porównawczych. Poza odpowiednią korektą danych prezentowanych w bilansie jednostki i zestawieniu zmian w kapitale własnym, informacja o błędzie lat ubiegłych powinna się znaleźć w dodatkowych informacjach i objaśnieniach. Ujawnienia wymaga zatem między innymi rodzaj popełnionego błędu bądź kwota korekty. Gdy ustalenie kwot korekt jest niewykonalne, w informacji dodatkowej umieszcza się także informacje o popełnionym błędzie oraz wyjaśnienie przyczyny braku możliwości ujęcia odpowiednich korekt. Przykład Rokiem obrotowym jednostki jest rok kalendarzowy: 1 stycznia – 31 grudnia 2015 r. Sprawozdanie finansowe za ten rok zostało sporządzone 20 stycznia 2016 r., a zatwierdzone 20 kwietnia 2016 r. W maju 2016 roku, czyli już po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za 2015 r. wpłynęła do spółki faktura korygująca od głównego dostawcy na kwotę 100 000 zł. Faktura dotyczyła przyznanego przez dostawcę bonusu od zakupionych w 2015 roku materiałów, który został naliczony po przekroczeniu progów określonych w stosownej umowie dostawy. Kwota bonusu została uznana zarówno przez spółkę, jak i biegłego rewidenta, badającego sprawozdanie finansowe za rok 2016 za kwotę istotnie wpływającą na kształt sprawozdania finansowego. Czy kwotę przyznanego przez dostawcę bonusu należy ująć w wyniku bieżącego roku obrotowego (2016), czy skorygować wynik lat ubiegłych? W tym przypadku decydujące wydaje się to, że warunki przyznania bonusu zostały uregulowane w formie pisemnej umowy. Należy zatem przyjąć, że przy zachowaniu należytej staranności, jednostka – znając warunki przyznania bonusu – powinna uwzględnić odpowiednie szacunki już w momencie sporządzania sprawozdania finansowego za rok 2015. Ponieważ kwota błędu została uznana za istotną, jednostka powinna ująć w księgach roku 2016 kwotę wynikającą z faktury korekty księgując ją: Wn „Rozrachunki z dostawcami" Ma „Zysk (strata) lat ubiegłych". Tym samym, w momencie sporządzania sprawozdania finansowego za rok 2016 jednostka uznała, że wynik roku 2015 został zaniżony o kwotę 100 000 zł, stąd jego korekta w pozycji „Zysk (strata) z lat ubiegłych". Jeśli bonus dotyczył częściowo materiałów, które znajdowały się na stanie zapasów na dzień 31 grudnia 2015 r., to w odpowiedniej części należy skorygować wartość zapasów w sprawozdaniu finansowym za rok 2015, pomniejszając wartość błędu ujętego w pozycji „Zysk (strata) z lat ubiegłych". W przypadku uznania błędu jako nieistotnie zniekształcającego sprawozdanie finansowe, należy go ująć w wyniku bieżącego roku obrotowego (2016) w pozycji rachunku zysków i strat „Zużycie materiałów i energii". Podobne rozwiązanie należałoby przyjąć, jeśli warunki przyznania bonusu za rok 2015 zostałyby uregulowane po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego. W takim przypadku kierownik jednostki w momencie sporządzania sprawozdania finansowego za rok 2015 przy zachowaniu należytej staranności nie mógł przewidzieć ewentualnej faktury korygującej wartość zakupów w roku 2015. Przykład Rokiem obrotowym jednostki jest rok kalendarzowy: 1 stycznia – 31 grudnia 2015 r. Sprawozdanie finansowe za ten rok zostało sporządzone 20 stycznia 2016 r., a zatwierdzone 20 kwietnia 2016 r. Na dzień bilansowy 31 grudnia 2015 r. jednostka posiada należność handlową na kwotę 500 000 zł. Na dzień bilansowy należność ta jest przeterminowana powyżej 180 dni, co zgodnie z zapisami polityki rachunkowości skutkowało utworzeniem odpisu aktualizującego w wysokości 50 proc., tj. do kwoty 250 000 zł. Po zatwierdzeniu sprawozdania za 2015 r., w maju 2016 roku, dłużnik został postawiony w stan likwidacji. Jednostka powinna zatem powiększyć odpis aktualizujący o kwtę 250 000 zł, obciążając wynik bieżącego roku obrotowego. Zgodnie z zapisami KSR 7 w omawianym przypadku nie zachodzi przesłanka błędu roku ubiegłego w postaci niedoszacowania odpisu aktualizującego na dzień 31 grudnia 2015 r., pomimo uznania błędu za istotny. Przykład Rokiem obrotowym jednostki jest rok kalendarzowy: 1 stycznia – 31 grudnia 2015 r. Sprawozdanie finansowe za ten rok zostało sporządzone 20 stycznia 2016 r., a zatwierdzone 20 kwietnia 2016 r. W maju 2016 r. jednostka po raz pierwszy przeprowadziła weryfikację przyjętych w latach ubiegłych stawek amortyzacyjnych środków trwałych. Pomimo przesłanek, że koszty amortyzacji już w latach ubiegłych nie odpowiadały okresowi ekonomicznej użyteczności środków trwałych, zdarzenie to należy traktować prospektywnie, korygując odpisy amortyzacyjne od 1 stycznia 2017 roku. Warto skonsultować Odpowiednie ujęcie błędu lat ubiegłych w księgach rachunkowych powinno zostać poprzedzone rozważeniem wpływu błędu na obraz sytuacji finansowej i majątkowej jednostki, wynikającej ze sprawozdania finansowego. W przypadku, gdy sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowi badania, zalecane jest skonsultowanie z biegłym rewidentem zarówno metodologii ujęcia błędu w księgach rachunkowych, jak również istotności wpływu błędu na kształt sprawozdania finansowego. Procent przychodów, sumy bilansowej bądź wyniku Najczęściej przy badaniu sprawozdań finansowych poziom istotności ustalany jest jako procent określonej wartości bazowej, którą mogą być: - przychody ze sprzedaży, - suma bilansowa lub - wynik brutto. Jako poziom istotności można zastosować 1 proc. przychodów ze sprzedaży, 1 proc. sumy bilansowej lub 5 proc. zysku brutto. Zalecane jest jednak skonsultowanie metodologii wyliczenia poziomu istotności z biegłym rewidentem badającym sprawozdania finansowe, ponieważ specyfika działalności jednostki nie jest tu bez znaczenia. Różnice między przepisami krajowymi oraz międzynarodowymi Zasadniczą różnicą miedzy przepisami krajowymi a MSR jest granica czasu, do kiedy stwierdzenie popełnienia błędu w poprzednich latach obrotowych wymaga jego usunięcia w księgach i sprawozdaniu finansowym danego roku sprawozdawczego. KSR 7 wskazuje na moment zatwierdzenia sprawozdania finansowego, natomiast MSR 8 na moment zatwierdzenia sprawozdania finansowego do udostępnienia, który wyprzedza przynajmniej o 15 dni moment zatwierdzenia sprawozdania według przepisów krajowych. LwIhq.cit 8 a rachunek zysków i strat
